Het is januari in Gelderland en het stormt hard. À Wuhan en Chine, les zijn bewoners besmet geraakt ont rencontré Covid-19, een gevaarlijk virus dat is overgedragen door dieren die zijn verhandeld op een natte markt. Nogal wat ondernemers in de Gelderse hoofdstad Arnhem en in omliggende gemeenten - zoals Huissen - hebben zakelijke contacten met de Chinese ‘partnergemeente’. Veel van die zakenlieden reizen daarom terug naar Nederland.
'Het virus lijkt niet makkelijk van mens op mens overdraagbaar' en 'de kans dat het naar Europa komt, is klein', schrijft ministre Bruno Bruins op 22 janvier en bref aan de Tweede Kamer.
Début février : afwachten, peilen en mondkapjes inslaan
'Mondkapjes, mondkapjes en mondkapjes', verzucht Robin Besselink, eigenaar van de Trizor Magazijn à Andelst tegenover Omroep Gelderland. « Iedereen est op zoek. Maar ik verkoop eigenlijk gebakken lucht. Die dingen helpen nauwelijks tegen het coronavirus.’ De ondernemer weet zich in zijn uitlatingen gesteund door het RIVM, dat verkondigt dat deze materialen slechts een 'schijnzekerheid' bieden.
Dans la province d'onze gaan vier huisartsenpraktijken mensen a rencontré griepverschijnselen testen op het nieuwe coronavirus. Deze vier posten à Steenderen, Zutphen, Barneveld en Gaanderen zijn onderdeel van de landelijke griep-peilstations.
Huisartsen krijgen de oproep eventuele besmettingen zo snel mogelijk te melden bij de GGD.
Zorginstellingen hebben de plicht om bewoners et hun naasten te informeren sur het virus. Dat gebeurt via e-mails. Een enkele instelling meldt iets open website, de meeste zien daar van af.
Eind februari : nog steeds geen paniek
Ondertussen rukt het virus verder op. De grote carnavalsoptochten worden in de meeste Gelderse gemeenten afgelast wegens noodweer. Maar in kleine zaaltjes gaat het festijn gewoon van start. Het coronavirus woedt dan al in de Nederlandse samenleving, wijzen latere onderzoeken uit.
De Gelderse zorg blijft in de modus die het begin februari heeft aangenomen. 'De protocollen liggen klaar', zegt een woordvoerder van het Radboudumc op 28 februari in dagblad Trouw. ‘We hebben de juiste kleding en beschermende brillen. Maar we hebben nog geen verdachte gevallen gehad.’
In de laatste week van februari komt naar buiten dat een 47-jarige Duitser uit de gemeente Gangelt, op zo'n tachtig kilometer van de Gelderse grens, in kritieke toestand met corona in het ziekenhuis in Düsseldorf ligt. Hij était tot twee weken geleden nog dans le Limbourg. Volgens het RIVM is er géén contactonderzoek nodig geweest.
Begin maart: de eerste Gelderse coronapatiënt
Op 3 maart est de eerste 'officiële' Gelderse assommant een feit. Het virus is vastgesteld bij een man uit Kerkwijk, die is opgenomen in het Jeroen Bosch Ziekenhuis (JBZ) in Den Bosch.
Zie ook : Coronabesmetting gesprek van de dag à Kerkwijk : « Kan ik mensen nog zoenen ?
Dezelfde dag nog laat de gemeente Nijmegen weten dat inwoners die te maken krijgen met medewerkers publiekszaken geen hand krijgen, om verspreiding van het coronavirus te voorkomen. De regel geldt niet voor iedereen : de Nijmeegse burgemeester Hubert Bruls geeft aan gewoon handen te blijven schudden.
Nu het eerste Gelderse slachtoffer een feit is, is het belangrijk 'waakzaam' te blijven, reageert burgemeester Ahmed Marcouch van Arnhem : 'We moeten waken voor het virus van discriminatie en racisme.'
Blijf thuis en werk thuis
Vanaf 12 maart wordt mensen geadviseerd thuis te blijven bij hoesten, en thuiswerken waar mogelijk. De Gelderse GGD's worden ondertussen platgebeld met vragen. Bij GGD Gelderland-Zuid is een speciale coronalijn ingericht waar mensen met vragen terecht kunnen.
Het advies vanuit de gezondheidsdienst is nu om vooral niet bij de huisarts in de wachtruimte te gaan zitten, maar een afspraak te maken voor een telefonisch consult. Wie geen gezondheidsklachten heeft, kan gewoon werken. Een openluchtconcert à Zaltbommel gaat op advies van de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid niet door. Het evenement zou vooral door ouderen worden bezocht. Dat er voorzichtig enige paniek ontstaat, komt naar voren à Arnhem. In ziekenhuis Rijnstate worden desinfecterende middelen en pompjes gestolen.
Midden maart: het virus raast door de provincie
Op 16 maart vindt de historische toespraak van ministre-président Mark Rutte plaats, a rencontré de mededeling dat het land een moeilijke tijd tegemoet zal gaan. Het coronavirus est niet meer in te dammen.
In de weken daarop volgen talloze maatregelen om de zogeheten ‘’ te waarborgen. De horeca mag niet meer ouvert. Evenementen kunnen niet langer doorgaan. Ook gaan alle zorgcentra op slot. De scholen en kinderdagverblijven - ten slotte - moeten sluiten, maar de kinderen van ouders met vitale beroepen hebben wel recht op opvang.
In een maand tijd krijgt onze provincie te maken rencontré 1475 geregistreerde Covid-19 besmettingen. Au total worden er in maart 1195 patiënten opgenomen in ziekenhuizen en 410 Gelderlanders komen te overlijden aan het virus. Van alle Gelderse gemeenten zijn relatief de meeste besmettingen a rencontré het coronavirus vastgesteld à Heerde, op de Veluwe, a rencontré le nom in verzorgings- en verpleegtehuizen.
Zie ook : 13 doden in één verzorgingstehuis, waarom wordt Heerde zo zwaar getroffen door corona?
Ook les anciens zijn zorgcentra waar het virus rondwaart. Medewerkers van het Centrum voor Doofblinden Kalorama in Beek worden uitgescholden, nagewezen en geweerd op straat sinds bekend is dat bij Kalorama inwoners zijn overleden aan corona en er ook besmettingen zijn.
Début avril : dorpen en steden gaan plat
Gelderlanders slaan volop middelen in. Niemand weet hoe lang de in maart afgekondigde « verrouillage intelligent » gaat duren. Thermomètres, wc-rollen et vrieskisten vliegen de deuren uit. Verder neemt de verkoop van poffertjespannen en wafelijzers een vlucht. Veel winkeliers sluiten desondanks de deuren bij gebrek aan klandizie.
In de lege straten van de provincie heerst soms een grimmige sfeer. Wie voor gezellig samenzijn kiest, gaat op de bon. De provincie krijgt te maken met het fenomeen coronahoester. Een man uit Zutphen wordt veroordeeld tot acht weken cel. Hij riep tegen een aantal agenten : « Ik hoest jullie nog eens in het gezicht, omdat ik hoop dat jullie er ziektes van oplopen. »
Zie ook : Zutphense coronahoester acht weken de cel in
Ziekenhuizen de Gelderse Vallei (Ede) en Rijnstate (Arnhem) laten zich ondersteunen door Defensiepersoneel. Het Radboudumc à Nijmegen publiceert de resultaten van een nieuw onderzoek naar de aard van het coronavirus.
Een nieuwe brandhaard : ZZG zorggroep uit Groesbeek laat onafhankelijk onderzoek doen naar water is gebeurd in woonzorgcentrum Mookerhof (Noord-Limburg). Dit verzorgingstehuis in Mook werd geëvacueerd, omdat veel medewerkers ziek zijn door een grote uitbraak van het coronavirus.
Eind avril : depressief de meivakantie in
Nadat een week eerder motorrijders flink hebben rondgetoerd, besluit het overleg van Veiligheidsregio's dat toeristische wegen in Nederland kort voor het paasweekeinde niet meer toegankelijk zijn voor gemotoriseerd verkeerd. Menig Gelderse dijk- de landweg krijgt een groot rood-wit hek. Het aantal coronadoden in de provincie loopt nog steeds gestaag op, maar het gaat langzamer dan voorheen.
De hoop die ondernemers aanvankelijk nog hebben dat hun nering snel weer open kan, wordt de grond in geboord met een nieuwe toespraak van premier Rutte. Hij laat op dinsdag 21 avril weten dat alle grote evenementen en samenkomsten deze zomer geen doorgang kunnen vinden. Zowel de Vierdaagse als de Zwarte Cross gaan dus niet door in 2020 en ook de horeca blijft in de wachtkamer. Alleen de basicscholen mogen par 11 mei weer open. De scholen zelf breken zich het hoofd over de vraag : houe ?
Zie ook : 'Dat bestuur is gestoord', Nijmeegse scholen toch op 11 mei open na storm van kritiek
Langzaam stijgt het aantal besmettingen binnen de provincie naar 5000. Gelderland staat met 1194 opgenomen coronapatiënten landelijk gezien op een 'vaste' vijfde plek. Kreunend van het ongemak gaan velen de zogeheten 'meivakantie' in. De vakantie die geen vakantie mag heten.
